Δυστροπία XXII, Robert Frank, το τραμ.

Χρίστος Σαπρίκης

---

---

To 1956 o Robert Frank για 9 μήνες διέσχισε τις Η.Π.Α.. Ταξίδεψε πάνω από 10.000 μίλια, πέρασε από 30 πολιτείες και τραβώντας 767 καρούλια φιλμ προσπάθησε να αποτυπώσει τη σύγχρονή του Αμερική.

Το βιβλίο του «The Americans», που εκδόθηκε το 1958 με 83 φωτογραφίες από το ταξίδι του αυτό, δίχασε όσο λίγα φωτογραφικά βιβλία τις Η.Π.Α. γιατί αποτύπωνε ένα κόσμο με «λιγότερη ελευθερία και ανεκτικότητα και περισσότερη αποξένωση και φυλετικές διακρίσεις» αντίθετο με το κυρίαρχο αφήγημα της μεταπολεμικής ευμάρειας.

Αυτές τις μέρες με την κραυγή «Δεν μπορώ να αναπνεύσω!» να ακούγεται από μυριάδες στόματα το ξεφυλλίζω ξανά και κάθε φορά σταματάω στη φωτογραφία του με το τραμ στη Νέα Ορλεάνη.

Μέσα στα τετράγωνα κουτιά – παράθυρα ο Frank, στο κλικ της στιγμής, αποτύπωσε την «ιεραρχία» της εποχής του με βάση το «φύλο», τη «φυλή», την ηλικία: Λευκός άντρας, λευκή γυναίκα, λευκά παιδιά,μαύρος άντρας, μαύρη γυναίκα.

Μια φωτογραφία που σήμερα, με την ανθρωπότητα να έχει κάνει άλματα προς τα μπρος, παραμένει σε ικανό βαθμό αποτύπωση της πραγματικότητας με τα ίδια ακριβώς κουτιά παράθυρα να ταξιδεύουν σταθερά και απαράλλαχτα στον χωροχρόνο.

Λευκός άντρας, λευκή γυναίκα, λευκά παιδιά, μαύρος άντρας, μαύρη γυναίκα.